Er is een tijd van komen en er is een tijd van...

Hallo allemaal!

De ijskoorts is toegeslagen in Nederland en het verkeer is weer een chaos. Hier is de hitte toegeslagen en zoeken we de verkoeling in de schaduw. In de schaduw is het 30 graden, maar goed te doen met een lekker koud drankje.
Dit is mijn eerste verslag die niet vanuit het babieshome is geschreven. Ik heb weer genoeg te vertellen, dus ga er maar even voor zitten!

Onze vrije dagen van afgelopen week stonden in het teken van koffers inpakken, opruimen en spullen verdelen. Het is een hele klus, om de koffers weer goed ingepakt te krijgen, omdat we ook nog gaan reizen, hebben we alles moeten verdelen over 2 koffers, 1 voor op reis en 1 die eigenlijk niet meer open hoeft. Daarnaast wordt er hard nagedacht over wat hier te laten en wat weer mee terug te nemen, het komt erop neer, dat het meeste hier blijft.
Ook zijn we deze dagen vaak in het weeshuis geweest, om nog van de kinderen te genieten.
De laatste dagen in het weeshuis waren aan de ene kant heel fijn, maar aan de andere kant ben je in je hoofd al aan het afscheid nemen, waardoor ik regelmatig even vol schoot. Ook waren er 2 nieuwe vrijwilligers, een meisje uit Zweden en een meisje uit Oostenrijk. Het was wel even moeilijk om deze meiden te accepteren, ze zitten aan, voor mijn gevoel 'mijn kindjes', het voelt een klein beetje als een bedreiging, wat het natuurlijk niet is. Deze meiden komen alleen in de ochtend en wonen een eind bij het weeshuis vandaan. Zij richten zich op de babies waardoor wij lekker bij de peutertjes konden zijn. Ik heb genoten van elk moment samen met de kinderen, ik heb ze extra vaak geknuffeld, opgepakt en gekieteld. Gelukkig hebben zij niet besef dat wij bezig zijn met een definitief afscheid. Ik ben elke dag tot het laatste moment bij de kindjes gebleven, tot ze tevreden op bed lagen, voor mij nog steeds het fijnste moment, de kindjes lekker knuffelen en op bed leggen.
Met alles wat ik deed, wat ik at en wat ik zag, dacht ik elke keer: dit is de laatste keer... Dat is wel een gek gevoel. Dit is niet een afscheid als 3 maanden geleden, toen was ik ook verdrietig omdat ik alles en iedereen 3 maanden moest missen, maar dit was een heel ander en zwaar afscheid. Een zogenoemd 'definitief' afscheid. Het klinkt zwaar, maar dat is het ook. Alles wat we nu achterlaten zullen we nooit meer terug vinden zoals het nu is. En natuurlijk kan ik nog eens terug gaan, maar dan zijn de kindjes er niet meer, dan wonen er andere zusters, dan werken er andere mama's en alleen het gebouw zal ik herkennen. Dat is wat dit afscheid zo zwaar maakt.
Donderdag was de dag van het afscheid. In de ochtend hebben we fijn met de kindjes gespeeld en geknuffeld. Om 15uur zou ons afscheid 'feestje' beginnen, maar dit is natuurlijk Ugandese tijd, dus dat was ruim een half uur later. De hele buiten speelplaats zat vol met personeel, zusters en kinderen. Zoals bij elk afscheid stond er in het midden een gedekte tafel met een grote cake, drankjes en ander lekkers. Teacher Lucy deed het woord en natuurlijk werd er begonnen met een gebed. Ze vroeg iedereen zich voor te stellen en ze wees er een paar aan voor een bedank woordje. Mama, Sara, Farida en Margeret bedankte ons in hun eigen taal, wat vertaald werd door Lucy. Het waren allemaal mooie woorden van dank en waardering, dit is erg fijn om te horen. Ook Lexy, de Amerikaanse vrouw die regelmatig in het weeshuis is sprak, wij waren de eerste vrijwilligers volgens haar die zo leuk met de kinderen om gingen en erg begaan waren met alles en iedereen. En net als bij ieder afscheid sprak ook 'mzee' Andrew, hij is van de meest mooie en uitgebreide woorden, het is altijd een plezier om naar hem te luisteren. We werden de hemel in geprezen en hij wil graag dat we voor altijd in Uganda komen wonen.
Toen was het tijd voor het aansnijden van de cake dit hebben we samen met de kinderen en met zuster Felicitas gedaan. We hebben lekker gesnoept en gedronken. Ook hadden we de stereotoren er neer gezet om lekker met z'n allen te dansen, dit was super leuk, iedereen deed mee en het was een fijne sfeer. Na het dansen was het tijd voor de afsluitende speeches, eerst wij en daarna zuster Mary. Wederom mooie woorden, alleen maar waardering, respect en dank, het is zo fijn om dat te horen. Na deze ceremonie, moesten we allemaal weer aan het werk, de kinderen moesten eten, wassen en naar bed. Met veel plezier en een brok in mij keel, hebben we voor de laatste keer de kindjes lekker gewassen, aangekleed en naar bed gebracht. Richting de slaapkamer kwamen de eerste tranen. Met Moses op mijn arm naar de slaapkamer gelopen en Moses stevig geknuffeld en op bed gelegd, z'n lakentje was door weekt van mijn tranen, Moses bleef maar lachen en grapjes maken. Daar stond ik dan met een lach en een traan. Ondertussen ook de andere kindjes in bed gelegd en nog even lekker geknuffeld, de kleine schatjes, die maar om aandacht blijven vragen en geen idee hebben waarom ik huilde. Tussendoor ook nog een paar keer naar Moses geweest, hem weer uit bed gehaald om te knuffelen en te kussen, dit alles voor de laatste keer. Wat doet afscheid nemen van zulke kleine mensjes toch pijn, dat is echt met geen pen te beschrijven, nu ik dit type, zit ik weer te snotteren. Je laat deze kinderen in goede handen achter, maar met geen weet wat hun toekomst hun gaat brengen. Aan dit gevoel heb ik me overgegeven wetend dat ik niks aan hun situatie kan veranderen, maar dat ik bijna 3 maanden lang een lach op hun gezicht heb mogen toveren is mooi.
Na dit afscheid hebben Manon en ik nog even samen uit gehuild. Voor het 'laatste' avondmaal in Gangama waren we bij de zusters uitgenodigd. Om 19.30 stond het diner klaar, kip, pasta, rijst, kool en als toetje verse fruitsalade, het was heerlijk. Tijdens het eten keken de zusters hun soap 'Beautiful and unlucky', een hele slechte Mexicaanse serie, waar je naar blijft kijken. Stiekem vinden wij het ook wel leuk. Na het eten hebben we de zusters uitgebreid bedankt voor alles en hebben we ze met een Hollandse sleutelhanger blij gemaakt. Moe en voldaan voor onze 'laatste' nacht in Gangama.
Vrijdag ochtend om 10 uur zou Muzemir de taxi driver komen om ons naar Jinja te brengen en onverwacht was hij er om klokslag 10 uur, we waren beide verbaasd, de eerste Ugandees die op tijd is. Zuster Mary trommelde de mama's op om ons uit te zwaaien. Mama Sara kwam als eerste naar buiten rennen, wat mij in huilen deed uitbarsten, we hebben alle mama's, zusters en andere nog even flink geknuffeld. Anita, het grote weesje was snel naar binnen gevlucht, die was erg verdrietig door ons vertrek, en wilde graag mee naar Nederland, we hebben haar even vast gehouden en zijn toen vertrokken. Het eerste uur in de auto heb ik nog flink zitten snikken, elke keer het moment van mijn kleine Moses die ik voor het laatst in bed legde, kwam voorbij.
Hoe verder we weg reden van Gangama, hoe beter ik m'n verdriet kon los laten en me kon toegeven aan het vakantie gevoel....

Na een rit van ruim 2 uur kwamen we aan in het dorp Bukaya, wat tegen Jinja aan ligt. We werden warm ontvangen door Inge, Castor en Pola ( de laatste 2 zijn de honden van Paul en Willem) Inge is een Nederlandse vrouw die ook bij Paul en Willem logeert. Inge heeft een maand met haar man rond gereisd in Uganda en blijft nog 2 maanden voor vrijwilligerswerk in de slums. Ook waren er nog 2 meiden, die deze dag waren aangekomen vanuit Nederland, Josie en Lola. Josie en Lola zijn ook voor 3 maanden vrijwilligerswerk in Uganda. Het was heerlijk om even zoveel Nederlanders om je heen te hebben. Na een tijdje kwamen Paul en Willen thuis van hun werk op hun projecten. Paul en Willen wonen nu 5 jaar in Uganda, zij hebben +/- 15 projecten onder hun hoeden, zij hebben samen de organisatie 'KisoBOKa-CBO’ opgericht, een Community Based Organisation die zich inzet voor jongeren en zwakke groepen in de samenleving. Willem is ook directeur geweest van "missie en jongeren" wat nu Dare2go is. Via een bericht op mijn reisblog zijn we met Paul en Willem in contact gekomen en werden we uitgenodigd om bij hen te komen logeren. Paul en Willem hebben vaker reizigers en vrijwilligers in huis en hiervoor hebben ze altijd een leuk activiteiten programma, zo ook voor ons.
Na de lunch zijn we met Willem Jinja in gegaan voor een kleine rondleiding voor Josie en Lola, die de aankomende maanden hier gaan wonen. Het was leuk om eens een andere stad te zien, die weer heel wat anders uitstraalt. We waren met een groep van 6 mzungu's dus een hele bezienswaardigheid. Aan het eind van de middag hebben we met Paul, Castor en Polla uit gelaten, de omgeving van hun huis is prachtig, met een korte wandeling zijn we naar de Nijl gelopen. Wat een prachtige natuur, met veel groen en mooie vogels. Langs het water waren vele mensen aan het vissen, maar de vangst was karig. Er wordt hier veel gevist naar de nijlbaars en Tilapia, na een klein praatje met de lokale vissers zijn we terug gelopen naar huis. Willem zijn hobby is koken, het eten was heerlijk, met elke dag vooraf soep en een heerlijk toetje na. Echt genieten na maanden eenzijdig eten.
Zaterdag ochtend werden we door Paul naar de stad gebracht, waar Harriet een ex-straatjongen op ons stond te wachten. Harriet heeft ons een alternatieve citytour gegeven. Hij nam ons mee ‘down town’ waar we de locale smederijen hebben bezocht. Waar van oude olievaten weer schalen worden gemaakt of van oude tomatenpuree blikjes olielampjes worden gemaakt. Waar mannen 10 uur lang het vuur aan houden met een blaasbalg en zo hun dagelijks potje verdienen. Dit alles onder een waar orkest van tikkende hamers tegen oud ijzer. Hier wordt van de grootste 'scrap' de mooiste dingen gemaakt, het meeste oud ijzer komt uit Nederland. Hierna zijn we naar de markt gegaan voor de locale mensen met allerlei local voedsel, kruiden, beesten. Schoenmakers die uit ouden autobanden sandalen toveren. Locale dokters met hun kruiden, fetisjen en duistere kamertjes waar een pijp gerookt wordt in de hoop op een goede gezondheid. Daarna in de wirwar van de gangetjes in de centrale markt hebben we veel gezien alles wat er te koop is en de vriendelijkheid en nieuwsgierigheid van de locale verkopers en verkoopsters. Ook hebben we een portio fabriek bezocht, hier wordt van witte mais, meel gemaakt, dit was een mooi maar stoffig gebeuren. Dit was het einde van de tour, hierna zijn we opzoek gegaan naar Paul en Inge, waarna we heerlijk hebben geluncht bij Flavours een leuk café van Nederlanders.
Na de lunch zijn we naar 'Makenke' gegaan 1 van de slums(een achterstandswijk/ krottenwijk) in Jinja waar KisaBOKa projecten heeft. Bij aankomst in Makenke is het eerste wat opvalt een grote zwarte rookwolk, dit komt van de grote illegale, maar tevens gedoogde stokerijen van 'warangie', dit een sterke drank gemaakt van suikerriet. Er hing hier een vreemde sfeer, het was een beetje duister. De mensen waren erg vriendelijk en sommige ook dronken. Er liepen veel kleine kinderen, waarvan sommige ook van de drank snoepen. Via de stokerijen zijn we verder gelopen naar de aanbouw van een gemeenschapcentrum, onder begeleiding van Kisaboka. Dit centrum gaat gebruikt worden voor onder andere, laagdrempelige lessen voor ouderen. Onderweg kwamen we veel bewoners tegen, die allemaaal even vriendelijk en gastvrij waren, ook de kindjes lopen graag aan je hand met je mee. Van het gemeendschapcentrum zijn we naar het volgende project gelopen. Dit is een huis waar 4 ex-straatjongens wonen, dit is de plek waar Lola en Josie gaan werken. Hier wonen de jongens zelfstandig en maken zich nuttig met vele dingen, dit allemaal onder begeleiding van Kisaboka. Dit zijn mooie en interessante projecten, hier zie je dat de jongens het goed hebben en zo een leven kunnen opbouwen. Als laatste van deze dag zijn we naar Empumudde geweest, een huis voor ouderen en mensen met een psychische aandoening. Er liepen vele bijzondere figuren rond:-) Op dit terrein gaan Josie en Lola wonen. In de avond hebben we heerlijk gebarbecued, met verse tilapia uit de Nijl, het was puur genieten. In het geheim hebben we een sara pop gemaakt voor Inge, die werd zondag 50. We wilde haar verrassen en naar toch jarig laten voelen, nou dit is gelukt.
Ook zondag zijn we weer bijtijds opgestaan, maar deze eerste zondag niet gewekt door de kerkmuziek maar door de wekker. Na het ontbijt zijn we naar de kerk gegaan in de buurt. Wat een wereld van verschil met de kerk in Gangama. In Gangama waren er honderden mensen, hier waren het er 75, in Gangama straalt de armoede er vanaf, hier zagen alle mensen er keurig gekleed uit, in Gangama is de collecte een chaos, hier geordend, maar des al niet te min, hier was het een mooie korte mis, door een Indische priester die ons het gevoel gaf dat hij geen idee had waar hij over sprak, maar toch hebben we hem een warm applaus gegeven. Na de kerk was het tijd voor koffie met gebak ter ere van 'Sara'. Ook was Fred er, een vriendelijke jongen van 17, die is opgevangen door Paul en Willem, hij was een straatjongen. Met z'n alle hebben we voor Inge gezongen en heerlijk genoten van de prachtige taart. Om 14 uur zijn we met Willem en de meiden naar de Itanda Falls gegaan. Dit is een waterval of beter gezegd een grote stroomversnelling in de Nijl. Het was een hobbelige en stoffige rit, maar met een fantastisch uitzicht. Ook hier was de natuur heel mooi en hebben we weer vele mooie vogels mogen spotten, een perfecte zondag middag. Als klap op de vuurpijl zijn we 's avonds uit eten geweest bij Ling Ling, 1 van de 2 Chinese restaurants in Uganda. We zaten op een mooie plek en het eten was heerlijk. Iedereen besteld een gerecht, waar je met z'n allen van eet, we hadden citroen kip, cashew kip, vis vingers, gebakken vis, geit, varkensvlees, rundvlees en het was heerlijk en gezellig.
Op maandag hebben we uit geslapen. Na het ontbijt zijn we naar een grote slum geweest, 'Soweto'. Hier hebben we Ayshia ontmoet, dit is een wat oudere vrouw die functioneert als een sociaal werker. Ze organiseert van alles in Soweto, helpt andere aan het werk en begeleid kleine ondernemingen bijvoorbeeld het verkopen van paperbeats. Paperbeats zijn kralen gemaakt van papier en lijm, dit is een secuur werkje wat vele vrouwen doen en er uiteindelijk sieraden van maken. Manon en ik wilde graag wat sieraden kopen, omdat er niet direct was waar wij naar opzoek waren, werden er vele andere vrouwen geroepen, die ook paperbeat sieraden maken. Zoals de gezegde is "waar bananenbomen groeien, zijn geen geheimen", klopt, voor we het wisten was het hele dorp uitgelopen om sieraden te verkopen. Ook kwamen er vele kinderen naar ons kijken en met ons spelen. Na het kopen van de sieraden zijn we verder door gelopen door Soweto. Ook hier hebben we weer veel mensen ontmoet en gesproken, het is fijn om deze mensen te zien en te spreken en de kinderen zijn zo lief, ondanks alle armoede die hier is, zijn de mensen zo positief en vrolijk.
Na de lunch zijn we naar het Victoria meer gewandeld, hier zijn we in een bootje gestapt en heeft de kapitein ons naar de "Source of the Nile" gevaren. Op deze plek ontspringt de Nijl vanuit het Victoria meer, het is een bijzondere plek met mooie natuur en vele vogels en beesten, we hebben genoten van de boottocht. We hebben veel, ijvogels gezien, maar ook een otter, een grote monitor lizzerd en vele wilde apen, wat is dat fantastisch:-) Normaal zie deze dieren alleen maar in de dierentuin en nu gewoon in het wild, echt super. Dit is puur genieten.
Ook onze laatste avondmaal in Jinja was weer heerlijk, lekker Hollands, kippensoep, gehaktballen, piepers en sperziebonen, heerlijk wat heb ik dat gemist. Het waren 4 dagen met vele indrukken, lekker eten, bijzondere ervaringen en veel gezelligheid, een goed voorgerecht voor onze 10 daagse rondreis. Dinsdag ochtend zijn we naar Kampala vetrokken, waar woensdag onze rondreis begint. Dus waarschijnlijk is dit mijn laatste verslag vanuit Uganda.

Iedereen bedankt voor de leuke reacties en het trouwe volgen. Ik heb met veel plezier mijn ervaringen met jullie gedeeld, van deze onvergetelijke reis in Uganda.

Heel veel liefs,
Debbie